Internet obecnie jest wykorzystywany do pracy zdalnej z uczniami. Umożliwia naukę i ma wartość edukacyjną. Jednocześnie może zagrażać jego bezpieczeństwu. Co zrobić, żeby uchronić dziecko przed potencjalnym zagrożeniem? Na co powinni zwrócić uwagę rodzice, gdy ich pociecha korzysta z internetu?
Niestety, dzieci korzystające z internetu są też narażone na liczne niebezpieczeństwa: nieodpowiednie treści czy kontakt z obcymi. Na co powinni zwrócić uwagę rodzice, których dziecko korzysta z internetu?
1. Niebezpieczne treści
W internecie nie brakuje niebezpiecznych i niedozwolonych dla dzieci treści. Pornografia, przemoc czy agresja - do tych materiałów można się dostać w bardzo prosty sposób, szczególnie jeśli w komputerze nie ma filtrów dostępu i uprawnień dla najmłodszych użytkowników. Pamiętaj, że zapoznanie się z takimi treściami może pozostawić trwały i nieodwracalny ślad w psychice dziecka!
Porada: Zmień ustawienia przeglądarki, by wszystkie niedozwolone treści były blokowane i filtrowane. Oprócz tego, bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z ciekawymi stronami internetowymi.
2. Publikowanie zdjęć
Nie da się ukryć, że publikowanie zdjęć w sieci stało się jedną z najpopularniejszych rozrywek. Jest to oczywiście szczególnie popularne wśród użytkowników serwisów społecznościowych, jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z czyhających niebezpieczeństw. Plik, która raz zostanie udostępniony na zewnętrznym serwerze nie jest już w pełni pod naszą kontrolą. Może błyskawicznie rozprzestrzenić się w sieci, zostać wykorzystany w niewłaściwy sposób.
Porada: Pamiętaj, żeby nie publikować zdjęć swojego dziecka i je też na to uczulaj. Jeśli chcesz pokazać zdjęcia dziecka rodzinie, która daleko mieszka, korzystaj z narzędzi i platform, które umożliwiają nadawanie dostępu wybranym odbiorcom, a także prowadzą politykę prywatności.
3. Kontakt z obcymi
Dziecko w sieci narażone jest na kontakty z obcymi przez portale społecznościowe lub czaty. Nieświadome zagrożenia dzieci, myśląc, że w sieci zachowają anonimowość, często mogą podać obcym zbyt wiele danych na swój temat.
Porada: Uczulaj dziecko, by uważało na kontakty z zupełnie obcymi ludźmi. Tłumacz dziecku, żeby do internetowych kontaktów podchodziło tak, jak do tych ze świata rzeczywistego. Rozmowę z obcym w sieci musi traktować jak rozmowę z obcym przed blokiem.
4. Cyberprzemoc (dziecko może doświadczyć cyberprzemocy lub być sprawcą)
Cyberprzemoc zazwyczaj przybiera formę agresji słownej. Negatywne komentarze na temat wyglądu, ubioru, narodowości, a nawet złej sytuacji finansowej pojawiają się najczęściej na portalach społecznościowych. Dla dzieci czy nastolatków jest to poważniejsza sprawa. Publiczne ośmieszenie jest ogromnym obciążeniem psychicznym. Zanim dziecko czy rodzic usunie negatywny komentarz, zdąży przeczytać go wiele osób.
Jeszcze niebezpieczniejszym aktem cyberprzemocy jest udostępnianie w sieci upokarzających dziecko filmów. Niestety, ta forma przemocy zdarza się równie często. Obraźliwe wideo czy też zdjęcia są praktycznie niemożliwe do usunięcia – nawet jeśli zostaną usunięte z sieci, mogły zostać zapisane na urządzeniach innych osób, a to jest bardzo ciężkie do zweryfikowania. Sprawcy cyberprzemocy są bardzo często anonimowi. Dręczą ofiary, ukrywając swoje prawdziwe nazwiska, a anonimowość dodaje im poczucia bezkarności.
Porada
• rozmawiaj z dzieckiem o cyberprzemocy;
• zapewnij dziecko, że jesteś osobą, do której może zwrócić się z każdym problemem;
• uświadom dziecko, jakie zagrożenia wiążą się z publikowaniem swoich zdjęć, filmów czy wiadomości o sobie w sieci;
• poinformuj, że wszystko, co udostępnia w internecie może być wykorzystane przez inne osoby;
• ustal z dzieckiem, co może, a czego nie powinno publikować;
• porozmawiaj z dzieckiem o możliwości ustawień prywatności w serwisach internetowych;
• poproś, aby zawsze wylogowywało się ze swoich profili, gdy odchodzi od urządzenia;
• młodszym dzieciom zainstaluj w telefonie program do ochrony rodzicielskiej.
W przypadku cyberprzemocy najważniejsze jest zabezpieczenie dowodów. Zrób screeny, zapisz zdjęcia, wiadomości, filmiki, komentarze. Zachowaj wszystko co wskazuje na popełnienie przestępstwa. Zgłoś sprawę do administratora sieci społecznościowej (jeśli do cyberprzemocy doszło na portalu społecznościowym), aby zablokował agresora i usunął krzywdzące treści, poinformuj szkołę, a w razie potrzeby zawiadom Policję.
Porady dla rodzica
- Rozmawiaj – to najprostsza, ale i najskuteczniejsza rada. Stale pytaj i dyskutuj z dzieckiem. Dzięki wartościowej rozmowie masz szansę poznawać cyfrowy świat razem z dzieckiem.
- Ustal jasne zasady – jasno komunikuj czego dziecko nie może robić w Internecie. Wskaż rzeczy zakazane, takie jak: podawanie numeru telefonu czy publikowanie rodzinnych zdjęć. Ważne by każdy z członków rodziny został poinformowany o wprowadzonych ustaleniach.
- Nie odcinaj dziecka od Internetu, ucz mądrego korzystania – dziś Internet jest powszechnym zjawiskiem od którego nie da się uciec. Całkowity zakaz korzystania z sieci nie jest rozwiązaniem. Taka izolacja może mieć negatywnie skutki i utrudnić dziecku funkcjonowanie w społeczeństwie.
- Naucz zasady ograniczonego zaufania – młody internauta powinien mieć świadomość specyfiki konsumowanych treści. Warto uczulić dziecko, że ktoś po drugiej stronie monitora może zwyczajnie kłamać, informacja przeczytana na portalu wcale nie musi być prawdziwa, a zdjęcia oglądane w zmanipulowanie graficzne.
- Zgłaszaj nielegalne i szkodliwe treści – stały monitoring pozwala na kontrolowanie treści udostępnianych dla naszych dzieci. Zgłaszanie niepożądanych treści do odpowiednich organów pozwoli wyeliminować potencjalne zagrożenie.
- Bądź wyrozumiały – nie chcesz dopuścić do sytuacji w której działania w Internecie będą tematem tabu. Rozmawiaj bez oceniania i złości. W obawie przed karą dziecko może się nie przyznać do pewnych zachowań, lepiej, że poinformuje Cię o czymś i wspólnie ustalicie dalsze działania.
- Ustal zasady komunikacji – naucz dziecka wszystkich funkcjonalności mediów społecznościowych i tego jak zarządzać informacjami na własny temat.
- Obserwuj – monitoruj przestrzeganie ustalonych zasad i reaguj na dynamiczne zmiany
w przestrzeni internetowej. Towarzysząc dziecku w codziennych aktywnościach masz szansę na bieżąco śledzić trendy pojawiające się w Internetach. - Kontroluj także urządzenia mobilne – pamiętaj, że dziś dostęp do internetu z poziomu telefonu komórkowego staje się normą. Ponad 83% dzieci w Polsce posiada własny telefon.
- Nie zapominaj o plusach korzystania z Internetu.
Najważniejsze aby mówić dzieciom prawdę o Internecie. Nie chodzi o budowanie siatki zakazów, ale o obustronne zrozumienie tematu. Pamiętajmy by nauczyć dziecko właściwej reakcji na szkodliwe treści. A także uzmysłowić konsekwencje ryzykownych zachowań.
Bezpieczeństwo dziecka w sieci
Dzięki odpowiednim wtyczkom i aplikacjom możesz zablokować strony o wątpliwej treści. Odpowiedni program odfiltruje treści dla dorosłych, zablokuje dostęp do portali społecznościowych, czy stron zawierających obraźliwe słowa. Dodatkowe funkcje pozwalają ustawić również godziny w których sieć jest dostępna, co pozwala kontrolować czas spędzony przed komputerem.
Korzystaj z pomocy specjalisty
Gdy podejrzewasz, że Twoje dziecko nawiązało niebezpieczne kontakty w Internecie lub jest ofiarą cyberprzemocy skorzystaj z pomocy wychowawcy, pedagoga szkolnego.